ΓΙΑ ΤΟ ΘΩΡΗΚΤΟ "ΑΒΕΡΩΦ"

Συμπληρώνονται 100 χρόνια από την παραλαβή του θωρηκτού "ΑΒΕΡΩΦ" από το ελληνικό κράτος. Έχουν προγραμματισθεί τιμητικές εκδηλώσεις. Το θωρηκτό "ΑΒΕΡΩΦ" είχε ναυπηγηθεί στα ναυπηγεία του Ορλάντο στην Ιταλία και υπήρξε ένας θρύλος για τους Έλληνες, ιδίως για τους Αγαιοπελαγίτες.
Ο πατέρας μου είχε υπηρετήσει ως θερμαστής στο "ΑΒΕΡΩΦ". Μεγάλη εντύπωση μου είχε προκαλέσει η υπερηφάνεια και η τιμή που ένιωθε γι’ αυτό. Η φωτογραφία που βλέπετε είναι από ένα μεγάλο κάδρο, που ακόμα είναι κρεμασμένο στην «καλή κάμαρα» του πατρικού μου σπιτιού. Εικονίζεται ο πατέρας μου με μια αδελφή του, την Αργυρώ. Στις διηγήσεις του ανέφερε αναρίθμητες λεπτομέρειες για το καράβι, αλλά και τη ζωή των ναυτών πάνω σ’ αυτό. Για τα πυροβόλα, το λεβητοστάσιο και τις μηχανές, τη θωράκιση, τις κουκέτες, για τα γυμνάσια, τις προφυλάξεις που έπαιρναν στις ομοβροντίες του «ΑΒΕΡΩΦ», για το κάρβουνο με το οποίο τροφοδοτούσαν τις φωτιές, για τη φοβερή ζέστη που επικρατούσε, για το πώς τον κατέβαζαν αυτόν να «ταΐζει» τη φωτιά, όταν έπρεπε να λειτουργήσουν στο φουλ οι μηχανές, επειδή ήταν πολύ δυνατός άντρας, για τα συγχαρητήρια που έδωσε ο ναύαρχος του στόλου μετά από μια άσκηση ειδικά στους θερμαστές και άλλα πολλά, που δεν τα θυμάμαι όλα.
Οι ναύτες ήταν συνήθως νησιώτες. Αυτά τα δυνατά και σκληραγωγημένα φτωχά παιδιά των νησιών, μετά τη θητεία τους, συνήθως ακολουθούσαν το επίπονο και μη ανταποδοτικό επάγγελμα του ξωμάχου αγρότη, είτε γίνοταν ναυτικοί, είτε ξενιτεύονταν. Πάντοτε όμως διατηρούσαν μια υπερηφάνεια για τη θητεία τους στον "ΑΒΕΡΩΦ", κάτι που δεν είναι και τόσο κατανοητό, στις παρακμιακές ημέρες μας. Μετά από τα ατυχή συμβάντα του πρόσφατου παρελθόντος, κατά τα οποία ο "ΑΒΕΡΩΦ" διετίθετο ως χώρος δεξιώσεων για γάμους κλπ, οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης που πραγματοποιούνται αυτές τις μέρες, είναι ότι καλύτερο.




Θερμαστής στο θωρηκτό «Αβέρωφ»

Εδώ πάνω γεννήθηκα
στο γκρίζο ατσάλι
απ’ τα καζάνια φύτρωσα
απ’ τη φωτιά κι απ’ το λιγνίτη
μάνα δεν έχω εγώ
πατέρας δε μ’ ορμήνεψε
δάκρυα μον’ στο φίλο μου
στο σταυραδέρφι το καράβι
με μια καρδιά
με μια κοινή ανάσα.

Αυτάδελφε του αίματος
μούγκρισε το βαροψύχι μου απόψε
στους ερεβένιους λέβητες
λιώσε τα γέλια των δειλών
και την αφράτη τύχη τους
κάψε τους μαύρους λογισμούς
τους ήσκιους διώξε
που στήσαν γύρω μου χορό
τη νύχτεια σου παραμυθιά
δώσμου με το χαλκό σου
ποτές βοσκός στο στοίχισμα
ποτέ αδερφές μου δούλες
μάνα χωρίς ψωμί ποτέ.

Εδώ πάνω γεννήθηκα
απ’ τα καζάνια φύτρωσα
απ’ τη φωτιά κι απ’ το λιγνίτη
κι όσο θυμούμαι
πάντα για πάντα
ήμουν εγώ ο θερμαστής
στο θωρηκτό «Αβέρωφ».





Ταξίδια του νου

Στου αρχιπελάγου τις καντρένιες πολιτείες
ταξίδεψέ με απόψε
αδερφούλα μου Σελήνη
φύσα θρακιά απ’ το Μπουρνιά
κράτα με ξύπνιο απόψε
πάντα αυτή την ώρα έρχεται
σκοτεινιασμένος εναέριος
ο γίγας των νερών
ο καρτερόθυμος
με τους καπνούς του
φρεσκολουσμένος σε ηφαίστειες ακρατοθέρμες
με τα φουγάρα
με τα κανόνια
και με παίρνει.

Άγιε Νικόλα θρηνητή
διώξε τις Κήρες που με έζωσαν
διώξε τις Ερινύες
τις σάρκες και το νου μου που σπαράζουν
πιότερο απ’ το χρόνο
τι όρκιος ιδαλγός εγώ για πάντα
παρέμεινα.

Ωχρή αδερφούλα μου Σελήνη
γαλήνεψε τον τόπο
κάντον να έρθει απόψε
έχω χαζιρεμένες τις φωτιές
που οι Εργάτωνες μου δάνεισαν
για κείνον και για μένα.

Σταύρου Τραγάρα, από την ποιητική συλλογή: "Από τη Λήμνο θερμαστής στο θωρηκτό Αβέρωφ".