Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

Η μνα

ΕΥΘΥΜΟΓΡΑΦΗΜΑ


Γράφει ο Σταύρος Τραγάρας

Μεγάλο ενδιαφέρον προκάλεσε η πρόταση της κ. Παπαρήγα για έξοδο από την ενωμένη Ευρώπη και θέσπιση εθνικού νομίσματος, το οποίο μπορεί να λέγεται δραχμή ή μνα. Η μνα ήταν νόμισμα στην αρχαία Ελλάδα. Ένα τάλαντο ισοδυναμούσε με 60 μνες, 1 μνα με 100 δραχμές, 1 δραχμή με 6 οβολούς και 1 οβολός με 8 χαλκούς. Μία αττική μνα της κλασικής εποχής ζύγιζε περίπου…μισό σημερινό κιλό. Το ενδεχόμενο επαναφοράς της μνας έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από τους Λημνιούς και λόγω ευρέως φιλομπολσεβικισμού – μπολσοβίκαρ κι κομμούναρ βουργαροκέφαλ’ – και λόγω συγγένειας προς την αρχαία Ελλάδα, αφού ως γνωστόν η Λήμνος υπήρξε κληρουχία των Αθηναίων στην αρχαιότητα, αλλά και λόγω συνήχησης προς την «άσεμνη λέξη» μνι, ονομασία στα λημνιακά του αιδοίου. Επιπλέον η προσδοκία μεγαλύτερων οικονομικών οφελών δεν αφήνει αδιάφορους τους Λημνιούς, οι οποίοι από αρχαιοτάτων χρόνων αγαπούν ιδιαιτέρως το…λιλί «τζιγγινέδες τ’ κιαρατά, ζγιάζνε πεπέρ», αλλά και το αιδοίον, εξ’ ου και οι προσδιορισμοί μνας, μνούδγιας, μνέργιας, μνέλος, μνούχαβλος, μνοφάς, κλπ. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι έτσι που κατάντησε το νόμισμα στην Ελλάδα, το πιο ταιριαστό του όνομα είναι η μνα, «γίν’κε σα μνα από Δευτέρας». Άλλοι πάλι φοβούνται ότι όπως κατήντησε το ευρώ θα καταντήσει και η μνα και θα λέμε «παλιά ήνταν μνάρα, τώρα γίν’κε μνουδ» ή «έχω να δγιω μνα απ’ τα βαφτίσα μ’», ή «πολλές μνες τρογύρω μας, στ’ μπου-ζνάρα μας καμιά».
Όμως οι θιασώτες της επαναφοράς είναι σίγουροι για το κέρδος και στεντορείως τραγουδούν: «Αχελώνα στο μπαγίρ / πιασ’ τη μνα σ’ να δγεις χαγίρ». Θεωρούν ότι σε ένα κόσμο αβεβαιότητας η μνα προσφέρει ασφάλεια, όπως λέει και το αρχαίο λημνιακό άσμα: «Κρύγιο κι αγέρα δε μπορώ / γη μορφομνά σ’ εγώ θαρρώ / θα νεχ’ απανωμδέλα / έχω ένα φόβο να στον πω / νάρτω να μπω γή να μην μπω / θέλω να ζντήξεις έλα». Έχουν δε μεγάλη συγκίνηση και πατριωτική έξαρση: «Αχούμπας που με τζίμπησε / και πόνεσε η καρδγιά μ’ / σαν είδα τη μναρδέλα σ’ / ν’ ανοίγεται μπροστά μ’». Πιστεύουν πως τώρα είναι η ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί, γιατί αυτά τα θέματα δεν είναι να τα αναβάλλεις. «Τώρα που η μνα εχ’ βραζμό / θελ’ γλήγορα γεμάτ’ζμα / γιατί θε να απολοργιάν’ / θα κρυγιώσ’ και θα ξερχάν’». Άσε που η έξοδος απ’ το ευρώ μάλλον είναι βέβαιη και η είσοδος στη μνα αναπόφευκτη: «Ποδάργια μ’ πορπατείτε / κωλέργια μ’ τρέμετε / και μνα μ’ καμαρωμέν’ / η ώρα σ’ έρχεται».
Υπάρχουν ωστόσο διιστάμενες απόψεις. Άλλοι λένε πως πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας, να πληρώσουμε ότι χρωστούμε και να αφήσουμε κατά μέρος την οκνηρία και να μην το πάμε όπως το λαϊκό άσμα: «Τς ακνιαρούς η μπελονιά / τρεις πθαμούκλες τη βολά / τρεις πθαμούκλες κι γη μνα /
θελ’ ζοβγάρζμα με δυο νια».
Ιδιαίτερο σκεπτικισμό προκαλεί το ότι η πρόταση προέρχεται από τους πάλαι ποτέ φιλοσοβιετικούς κομμουνιστές, άρα βάλε με το νου σου τι σκοπό έχουν: «Όποιος ρωτά κι για τη μνα / πώς έναι η φορεσά τς / γύρω τρογύρω γούνωμα / κιν’κάτ έναι η καρδιά τς».
Όμως και οι εθνικιστές είναι υπέρ της μνας τη μία ημέρα, άσχετα αν την άλλη είναι κατά. «Απάνου στη γαλάζα μνα / ένα σταυρό α βάλουμ / βόγ’θγεια που Θο κι αγιουφόρ / κι κουμμάτ απ’ τς κουκλουφόρ». Οι της συντηρητικής παράταξης δεν παίρνουν σαφή θέση αναμένοντας τις εξελίξεις στα σίγουρα: «Πέσε πίτα να σε πιάσω / κι συ μνα μ’ να σε ξεσάσω». Οι σοσιαλιστές είναι αταλάντευτοι υπέρ του ευρώ, θεωρώντας ότι η επαναφορά της μνας είναι άκρως επικίνδυνη: «Η μνα σ’ εν σα γκατσνόποδας / κι ως τ’ βάζω μες στη βλη μ’ / κεντρώνεται και ξπάζεται / κι κόβεται η χολή μ’».
Τέλος πάντων, οι Έλληνες έχουν μεγάλο πόνο τελευταία και δεν γνωρίζουν τι να κάνουν: «Τι να καμω αχ μανά μ’ / που με πόνεσε η μνα μ’». Έχουν μπεζερίσει από τις συνεχείς υποδείξεις και οδηγίες και θα ξεσπαθώσουν καμιά μέρα στέλνοντας στο διάλο το ευρώ, υιοθετώντας τη μνα: «Καθογ’δγιά κι καθογίδγιο / κι τν επαύριγιο το ίδιο / δε βαστώ αλλ’ ορμηνειά / φέρτε γλήγορα τη μνα». Όμως και οι δανειστές έχουν τα δίκια τους και θέλουν κι αυτοί κάποια ανταλλάγματα: «Σα μ’ αγαπάς και με πονάς / σήκω ντ μποδιά σ’ να δγιω τη μνα σ’». Σε κάθε περίπτωση πάντως, από μόνη της η μνα δε θα μας σώσει αν συνεχίσουμε τις αθλιότητες που κάναμε έως τώρα, πιστεύοντας ότι εμείς θα…αεριζόμαστε και οι άλλοι θα εργάζονται και θα μας σώζουν, συμφώνως προς το αρχαϊκό λαϊκό άσμα: «Κλαν’ η μνα το Σάββατο / με το μεροκάματο / τς άλλες μέρες τζάμπα δλευ’ / και τς κλανίδες ούλες τς φλευ’ / κώλος έναι βουβαμένος / στο σελτέ αναπαμένος».
Αγαπητοί αναγνώστες ευτυχείτε. Αν δεν τη βγάλουμε καθαρή με το ευρώ, έχουμε εναλλακτική λύση τη μνα, που από καταβολής κόσμου είχε τεράστια δύναμη, εξ ου και το: «Η μνα σέρεν’ καράβ». Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει: «Ανάγκ’ που τν εχ’ η Μαριγιά / σα τ’ νεχ’ τη μνα τς καρμαυριγιά». Ξαναευτυχείτε.

1 σχόλιο:

Ιωάννης Ψάρρας είπε...

η μνα, η μνα μ'
που χάθκε
και στ αχαμνά μ'
μαράθκε