Σάββατο 6 Ιουνίου 2009

Ιστορική αναδρομή του καπνίσματος (Μέρος δεύτερο)

Γράφει ο Σταύρος Τραγάρας

1497. Ο Romano Pane, μοναχός που συνόδευε τον Κολόμβο στο δεύτερο ταξίδι του ( με την εντολή του Πάπα Αλεξάνδρου VI) έγραψε το πρώτο κείμενο για το κάπνισμα στη Ευρώπη, το «De insularium ribitus».
1512 . Η Πορτογαλία ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που καλλιέργησε καπνό. Μέχρι το 1558 ο καπνός βρισκόταν στις αγορές της Λισαβώνας.
1519. Ο Ισπανός κατακτητής του Μεξικού Hernando Cortes (1485-1547), βρήκε τους Αζτέκους , οι οποίοι κάπνιζαν και, όχι απαραίτητα γι’ αυτό, κατέστρεψε την αυτοκρατορία τους. Ο Fernandez de Oviedo y Valdes, ένας παλιός γνώριμος του Κολόμβου, φέρνει τα πρώτα φύλλα καπνού στην Ευρώπη και παρατηρεί στο «Historia general y natural de law Indias»: «Γνωρίζω ότι κάποιοι Χριστιανοί έχουν ήδη υιοθετήσει τη συνήθεια του καπνίσματος, ειδικά όσοι έχουν κολλήσει σύφιλη, γιατί υποστηρίζουν ότι στην κατάσταση ευφορίας που προκαλείται από τον καπνό δεν αισθάνονται πια πόνο».
Για χρόνια πιστευόταν ότι ο Jean Nicot, ο Γάλλος πρέσβης στην Πορτογαλία έφερε τα πρώτα φυτά στη Γαλλία από τη Λισαβώνα το 1559 και τα προσέφερε στον Καρδινάλιο της Λωρραίνης για τους κήπους του. Πρόσφατα, ιστορικοί άλλαξαν γνώμη και αποφάσισαν ότι στην πραγματικότητα ήταν ο «επαναστάτης» μοναχός Andre Thevet της Angouleme, που άρχισε να φέρνει καπνό από τη Βραζιλία το 1556. Ο Νicot είναι, όμως, αυτός που έδωσε το όνομά του στη νικοτίνη, που αναφέρεται στα λεξικά ως « η εθιστική ουσία που περιέχεται στον καπνό».
1560 περίπου. Ο καπνός εισάγεται στην Ολλανδία από τη Γαλλία .
1560 περίπου. Ο καπνός φτάνει στη Ρώμη.
1560 Ο Sir John Hawkins(1532-1595), ο πρώτος Άγγλος δουλέμπορος, που έκανε τρεις εξορμήσεις στην Αφρική στα 1560 παρατήρησε στο δεύτερο ταξίδι του (1564-1565) την ύπαρξη του καπνίσματος στους ιθαγενείς της Φλόριδα. Στην Αγγλία εθεωρείτο ότι τον εισήγαγε ο Sir Walter Raleigh (1552-1618). Αυτό δεν είναι αληθές, το αληθές είναι ότι ο ίδιος έκανε τον καπνό δημοφιλή στην αυλή της Ελισσάβετ Ι. Εκείνη την εποχή ήταν έφηβος και δεν είχε πάει ακόμα στη θάλασσα. Όποιος και αν ήταν, όμως, υπεύθυνος για την εισαγωγή (και ο Hawkins είναι μάλλον ο ένοχος) ήταν αυτή η εποχή, όπου λίγος καπνός φτάνει στην Αγγλία και τον καπνίζουν οι καπετάνιοι στους δρόμους του Λονδίνου προκαλώντας το θαυμασμό των ανθρώπων που μαζεύονταν να δουν το παράξενο θέαμα.
1570. Ο καπνός καλλιεργείται επιτυχώς στη Γερμανία και στην Ελβετία και σαν ιατρικό βότανο στην Αυστρία και στην Ουγγαρία.
1575. Η χρήση του καπνού απαγορεύεται στις εκκλησίες της Αμερικής, αν και το εκκλησίασμα και τότε όπως και τώρα, συνέχιζε να ευχαριστιέται τις αναθυμιάσεις του λιβανιού.
1580 περίπου. Ο καπνός φτάνει για πρώτη φορά στην Τουρκία και στην Πολωνία.
1585 περίπου. Ο Sir Walter Raleigh, ένας βαρύς καπνιστής πίπας, λέγεται ότι επισκέφτηκε τον Ουίλιαμ Σέξπηρ στο σπίτι του στο Λονδίνο, αν και δεν υπάρχει απόδειξη ότι ο μεγάλος συγγραφέας κάπνιζε ούτε και κάποιο από τα πρόσωπα στα έργα του.
Το 1603 o James VI , βασιλιάς της Σκωτίας από το 1567 και τώρα βασιλιάς James I της Αγγλίας ξεκίνησε στη Βρετανία την πρώτη αντικαπνιστική καμπάνια με τη διάσημη πραγματεία του «Επίθεση στον καπνό» (“A Counterblaste to Tabacco”). Την ίδια εποχή ο James I χρειαζόταν χρήματα και ανακάλυψε πόσο εύκολο ήταν να φορολογήσει τον εισαγόμενο καπνό. Το 1608 μείωσε το δασμό σε ένα σελίνι αναθέτοντας τη συλλογή του σε έναν εραστή του. Το 1615 έκανε την εισαγωγή του καπνού βασιλικό μονοπώλιο κατά παράβαση του νόμου που είχε αυστηρά θεσπιστεί το 1602 και μέσα σε ένα χρόνο πήρε 14000 λίρες.

Δεν υπάρχουν σχόλια: